Cumhuriyet, 17 Aralık 2023
Ahmet Arpad, Stuttgart
Şu günlerde, Stuttgart'a yakın Waiblingen'de 100. yaşına basacak olan büyük endüstri kuruluşu Stihl'in sanat galerisinde çok ilginç bir sergi var.
Geçtiğimiz yüzyılın ünlü endüstriyel tasarımcısı Luigi Colani'nin (1928-2019) yapıtları sergileniyor. O bir heykeltıraş, ressam, mühendis, kent plancısıydı. O bir yenilikçiydi. Sanat dünyası Colani için: "Sıra dışı bir çılgın dâhiydi" der. Doğadan esinlenerek yarattığı aerodinamik otomobiller, uçaklar, deniz araçları, kameralar, müzik aletleri, ev eşyaları, giysiler, yuvarlak, köşesiz ve organik şekilleriyle alışılmamıştır. Efsane tasarımcı için doğada köşe veya kenar yoktur. 1950'li yılların başından başlayarak Alfa Romeo, Fiat, Volkswagen ve BMW için de değişik tasarımlar yapmıştır. Yarattığı otomobil modellerini üreticilerden çok Colani tasarlamıştır. Ona "otomobil dünyasının Picasso'su" diyenler vardır. Colani için günümüz otomobilleri "çok akıllı uslu" idi.
BİR SANAT DEVRİMCİSİ
Onun alışılmamış yapıtları 2019'daki ölümünün ardından birçok özel koleksiyonda ve New York Modern Sanat Müzesi MoMa'da görülebiliyor. Berlinli koleksiyoncu Gerd Siekmann, yüzün üzerinde Colani yapıtının sahibi. Bunlardan birçoğu şu anda Stuttgart Stihl Galerisi'nde sergileniyor. Salonlardaki heyecan uyandırıcı, değerli yapıtlardan biri, 1960 yapımı Colani-GT spor otomobili. Sıra dışı düşünen bir sanat devrimcisi olmak, hep yeniliğin peşinden gitmek, onun yaşam ilkesiydi. Simge çizimleriyle yarattıklarında yumuşak hatları yeğliyordu. O hep doğadan esinlendiğini söylüyordu. 20. yüzyılın tasarımcı pop yıldızı Colani, doğadaki yumuşak hatları yapıtlarında uygulayan bir sanatçıydı. "Benim dünyam yuvarlak" derdi Colani.
RAHATSIZ EDİCİ VE YÜREKLİ
2 Ağustos 1928'de, Berlin'de doğan Luigi Colani (doğum adı Lutz Colani) çocukluğunda annesi babası oyuncak alamadığı için onları kendi yapmak zorunda kalmıştı. İleride, yaratıcılığının temellerinin o günlerde atılmış olduğunu söylemiştir. Tasarıma olan ilgisi, komşularının Mercedes marka otomobili sayesinde başlamıştı! Berlin Sanat Akademisi'nde aldığı heykel ve resim eğitiminin ardından 1948'de, Paris'teki Sorbonne'da aerodinamik öğrenimi yapmıştı. Colani ileride söylediğine göre Fransa'nın bu en eski üniversitesinde, "biyodinamik bir tasarımcı" olmuştu! "Yapıtlarım yüzde doksan doğa, yüzde on Colani'dir" demişti. Hep bembeyaz giyinirdi.
Üstün bilgiliydi, üstün yetenekliydi. Colani, kendini: "Ben üç boyutlu bir gelecek filozofuyum" diye tanıtırdı. Yapıtları, ilerici-modern çizgiler taşıyan tartışmalı sanatçı, 16 Eylül 2019'da Karlsruhe'de vefat ettiğinde, arkasında sıra dışı ve devrimci eserler bıraktı. O eserler, genç yaratıcılar için bir esin kaynağı olmayı sürdürüyor. Ona: "Dâhilikle delilik arasında gidip gelen bir sanatçıydı" diyenler de var.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder