Cumhuriyet 25.05.2008
AHMET ARPAD
STUTTGART
STUTTGART
Kazanmadığı zaman çok öfkelenir,
sağa sola bağırır, Loto idaresini suçlar, devletin insanlarını dolandırdığını
söyleyip dururdu. Viyana'da yoksulluk içinde geçirdiği gençlik yıllarında
hep düşlerinde yaşar, rahat ve varlıklı bir yaşamın özlemini çekerdi. Sokaklarda
dolaşırken dükkânların önünde durur, Loto'dan kazanacağı parayla evine
hangi mobilyaları alacağını, pencerelerine hangi kumaştan nasıl perdeler
takacağını gözünün önüne getirirdi. Paraya konunca özgür bir yaşam sürecek,
kendini sanata verecek, genç sanatçıları da destekleyecekti... Ne kadar
üzücü, bu kişinin Viyana yıllarında Loto'dan zengin olamaması! Belki Adolf
Hitler o zaman özgür ve eli açık bir ressam olarak tarihe geçerdi!
Almanlar 2007 yılında tam 7.46 milyar
Avro'yu Loto'ya yatırmış. Bu şans oyunundan sadece geçen yıl 122 kişi Avro
milyoneri olmuş. Ülkede insanların geliri azaldıkça, zenginle fakir arasındaki
uçurum derinleştikçe, Toto ve Loto gibi oyunlarda şanslarını deneyenlerin
sayısı da artıyor. Eyaletler Loto gelirlerinin büyük bir bölümünü spora,
sanata, kültüre, çevre korumaya ve tarihi eserlerin bakımına destek veren
projelere harcıyor. Örneğin Baden-Württemberg Loto İdaresi'nin son yıllardaki
desteği ile Karlsruhe Devlet Sanat Müzesi bir Edouard Manet tablosunun
sahibi olmuş. Freiburg Barok Orkestrası, Loto paraları olmasa ayakta duramaz,
Stuttgart Filarmoni Orkestrası da...
Papa XII. Clemens'in 1731 yılında
yaktığı yeşil ışık, Avrupa'da şans oyunlarının başlangıcı olarak kabul
edilir. Almanya'da ilk Sayısal Loto 1735'te Bavyera'da başlar. Hamburg'da
1797'de düzenlenen bir piyangoda en büyük ikramiye, Silezya'da muazzam
bir çiftliktir. Onu kazanmak isteyenler arasında Johann Wolfgangvon Goethe
de vardır. Çekilişten önce Friedrich Schiller ve Dük Carl August'a yolladığı
mektuplarda Silezya'nın güzel doğasında geçirmeyi düşlediği mutlu yıllardan
söz eder. Fakat gerek tek başına gerekse yakın dostlarıyla bir sürü bilet
almasına karşın hiçbir şey kazanamaz ve üzüntüsünü “Hazine Avcısı” adlı
baladında dile getirir.
Son yıllarda kimi haftalar oluyor
ki, Sayısal Loto büyük paralar devrediyor. Beş, on, on beş milyon Avro
birikiyor. Büyük şans arkası arkasına hiç kimseye vurmayınca bu rakam bazen
otuz, kırk milyon Avro'ya tırmanıyor ve tüm Almanya çılgına dönüyor! Ömründe
Loto oynamamışlar bayilerin önünde uzun kuyruklar oluşturuyor. Alman Loto'sunda
ilk büyük ikramiyeyi 1 Haziran 1958 çekilişinde 500 bin mark ile bir Freiburglu
kazanmış. Loto'nun elli yıllık tarihinde çok ilginç rakamlar da çekilmiş.
Örneğin 23 Ocak 1988'de 24, 25, 26, 30, 31, 32 çekildiğinde bu rakamları
tam 222 kişinin oynadığı ortaya çıkmış. Zavallılar adam başına sadece 43
bin Avro kazanmış! 18 Haziran 1977 çekilişi de bugün bile anılarda. Tam
25 kişi altı rakamı doğru işaretlemişti, çünkü aynı rakamlar bir hafta
önce komşu Hollanda'da çıkmıştı. Her hafta milyonların umudu milyonlarda.
Ve umut, sadece fakirin ekmeği değil!
www.ahmet-arpad.de