Otomobil müzelerinde tarih

CUMHURIYET, 2 Ocak 2022

Beton dans ediyor. Hareketli, kayıyor, koşuyor sonsuzluğa. Dev bir yapı, dinamik, yüce bir heykel. Heyecan verici bir şey. Şekiller, motifler, renkler birbirine karışıyor, iç içe geçiyor. Kavisler, sarmallar. Elli metre yüksekliğindeki yapıda yuvarlak olmayan tek şey, metal, ultramodern, kurşuni oval asansör kabinlerinin asılı olduğu düz duvarlar. Dünyada başka örnekleri yok, ilk kez yapılmışlar. Yükseliyorlar üç bir yandan hızla göğe. Asansörden başka her şeyi andırıyorlar. Bu devasa yapı bir "savaş gemisi"; hayır, bir "uzay gemisi", insanın üzerine üzerine geliyor... İçinde duranlar insanoğlunun ilk otomobilleri. Birbirinden ilginç, çekici, kendine âşık edici. Yaşlılar, çoğu 1890-1910 arası doğmuş! Paha biçilemiyor değerlerine. Üç-beş beygir gücünde, en hızlısı saatte 30 kilometreye ulaşıyor.

Mercedes-Benz'in 2006 yılında 150 milyon Avro harcama yaparak Stuttgart'ta yenilemiş olduğu eski otomobiller müzesi çok fütüristik! Burada, 16 bin metrekarelik alanda, 160 tarihi araç sergileniyor. Otomobilinden kamyonuna, otobüsünden yarış arabasına, kral kayıklarından traktörlere... Geleneksel ve modern, geçmiş ve gelecek. 150 milyon Avro'yu dünyanın en büyük otomobil müzesi kabul edilen bu çılgın yapıya harcaması insana tuhaf gelebilir, ancak otomobil tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilen çifte sarmal müze yapısı, Mercedes'in açıklamasına göre kuruluşun geleceğine yapılmış uzun vadeli önemli bir yatırım.

Her şey ‘Kaplumbağa' ile başlamıştı

Sadece Mercedes mi, hayır; az ötedeki, Stuttgartlı diğer ünlü otomobil yapımcısı Porsche de müzesini 2009 yılında büyütüp yenilemişti. Mercedes gibi o da tam bir fütüristik bir yapı. Dev bir gemiyi andırıyor! Yapılan harcama beklenenin iki katı olmuştu. Porsche yaklaşık 100 milyon Avro'yu bu yapıya yatırmıştı. Doksana yakın aracın sergilendiği müzede Porsche 356, 911 ve 917 modellerinin yanı sıra değişik Formula 1 araçları da ilgi çekiyor. 1938 yılında Hitler'in isteği üzerine Ferdinand Porsche'nin geliştirdiği ilk Volkswagen kaplumbağa da orada. Mercedes&Porsche "ikilisinin" dev müzeleri kurmalarındaki ortak amaç, otomobil tarihinin geçmişi ile geleceği arasında bir köprü oluşturmak.

Mercedes bir efsane! 19. yüzyılın sonlarında yaşamını Fransa'nın Nice kıyılarında geçiren Viyanalı zengin işadamı ve otomobil tutkunu Emil Jellinek, Daimler'in 1900'de piyasaya çıkardığı yeni modelin 35 beygirlik gücüne o kadar hayran kalır ki, hemen üç düzine ısmarlar, ancak bir koşulu vardır: Daimler bu modele 10 yaşındaki kızı Mercedes'in adını verecek ve Orta Avrupa satışlarını Jellinek üstlenecektir. Daimler hemen kabullenir ve Mercedes adı 1902'de tescil edilir. Emil Jellinek servetine servet katar, girdiği her yarışı da kazanır. Stuttgart'ta ultramodern müzede sergilenen bu ilk araç, Mercedes hayranlarını, kuruluşun ilginç geçmişine götürüyor.

Porsche'nin 2019 ve 2020 yıllarındaki toplam cirosu 58 milyar Avro. Mercedes aynı süreçte yaklaşık 200 milyar Avro'luk araç satmış! Stuttgartlı bu iki dev kuruluş daha önceki yıllara göre korona sürecinde daha çok kazandı! Örneğin Porsche'nin 100 bin Avro'luk elektrikli lüks spor otomobili Taycan geçen yıl 20 bin araç satarak yeni bir rekor kırdı. Mercedes'in E ve T modelleri özellikle Asya'da rekordan rekora koşuyor! Dünyanın zenginleri koronayı umursamıyor gibi.