Cumhuriyet Dergi
08.11.2009
AHMET ARPAD
STUTTGART
STUTTGART
Onlar bir deri, bir kemik, omuzları
çökmüş, yorgun, bitkin, giysileri yırtık, ayaklarında ayakkabılar incecik,
sırtlarında torbalar, sepetler, yürümeye çabalıyorlar, sürükleniyorlar.
Kadınlar, erkekler, yaşlılar, çocuklar. Ötekiler ise güçlü kuvvetli, bakışları
sert, ellerinde sopalar, kırbaçlar, tabancalar, giysileri iyi kumaştan,
görünümleri sağlıklı. Az ötede bir çuval buğday yere dökülmüş, ince sakallı
yaşlı adam eğilmiş topluyor. Neredeyse gözlerinden yaşlar boşanacak. Yanında
dikilen kaşları çatık üniformalı gülümseyerek onu seyrediyor. Dizleri üzerinde
çökmüş kadın ağlayan küçük kızını sakinleştirmeye çalışıyor. Hemen yanında
duran üç erkek bağırıp çağırıyor, elleri havada, bakışları çakmak çakmak.
Üzerlerine yürüyen korucular kırbaçlarını çıplak sırtlarına indirmeye hazır.
Başında şapkası, çekik gözleriyle tilkiyi andıran adam kocaman koltuğuna
kurulmuş, üzerinde yerlere kadar uzanan ipek giysi, olup biteni, dudaklarında
bir sırıtma izliyor. O, kiraya verdiği ucu bucağı görünmeyen topraklarını
işleyen zavallı köylüleri sömüren, onlardan yüksek vergiler, ürünlerinden
pay alan, uşaklarına güçsüzleri hırpalatan, onlara eziyet çektiren güçlü
ağa Liu Wencai.
Frankfurt'un ünlü sanat evi Schirn
en büyük salonunu tam yüz heykele açmış. Mao'nun emriyle yaratılan bu heykellerle
insanlara bilge liderin devrimi başarıya ulaşana kadar nasıl sömürülmüş
olduklarını anlatmak amaçlanmış. Tüm çabalara karşın Venedik Bineali ve
Kassel ünlü sanat etkinliği Documenta'nın bile sergileyemediği insan büyüklüğündeki
bu heykellerin bakır kaplı fiberglas kopyaları ilk kez yurtdışına çıktı.
Çin'in 2009 Kitap Fuarı'nda "konuk ülke" olması nedeniyle Frankfurt'a yollanmaları
heyecan verici bir olay. Ancak bu heyecan verici bir sanat olayı mı, yoksa
siyasi bir propaganda mı, üzerinde tartışılır. Tuğlacı çamurundan oluşturulan
heykelleri yaratan on dört heykeltıraştan biri olan Wang Guanyi onların
boyutları ve işçiliklerindeki kaliteleriyle Michelangelo ve Rodin'in eserlerini
bile kolayca geride bıraktığına inanıyor. Söylenenlere göre toprak ağası
Wencai'in Sichuan eyaletinin Dayi kasabasındaki büyük çiftliğini 1965'ten
bu yana yüz binler gezmiş, heykellere hayran kalmış. "Sınıflar arası savaş
aldatmacası ile felaketlere ve ıstıraplara neden olmuş Mao'nun yaptıklarını
Hitler'in işlediği suçlarla kıyaslayabiliriz" diyen ve fuara katılımıyla
Çin yönetimi temsilcilerini çok öfkelendiren kadın gazeteci-yazar Dai Qing'e
göre ise bu sergide sanatla politika el ele veriyor.
Kitap fuarının bu yılkı konuğu sorunluydu.
Çin'in Frankfurt'a yolladıkları yönetim onaylısı yayıncılar ve yazarlardı.
Delegasyon üyeleri eleştirel hiçbir röportajı kabul etmedikleri gibi, basın
toplantılarında hoşlarına gitmeyen soruları da yanıtsız bıraktılar. Geçmişte
diyaloglara açık olan Frankfurt Kitap Fuarı bu yıl Çinli konukların tam
denetimindeydi diyebiliriz. Bir Alman gazetesi: "Pekin'in Kitap Fuarı Frankfurt'a
konuk idi" başlığını atmakla hiç de abartmamıştı. Çin medyasına göre ise
"kendini beğenmiş Alman basını kötü niyetli yayın yaptı".
www.ahmet-arpad.de
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder