Ruslar'ın Baden-Baden Sevgisi

Toplum24 / Almanya, 13 Ağustos 2023

Ahmet ARPAD

Stuttgart'tan tanıdığım, son yirmi yıldır Baden-Baden'de yaşayan Wolfgang ile arada sırada hâlâ görüşürüz. Bu kez buluşma yerimiz şifalı kaplıcaları, tarihi kumarhanesi, at yarışları, ender güzellikteki köşkleri, villaları, şık dükkânları, beş yıldızlı otelleri, parkları ve tiyatrosuyla ünlü Baden-Baden. Bu Karaormanlar kenti için "Rusya dışındaki tek Rus kenti" diyenler var!

Kimler gelmemiş şifalı sularına, at yarışlarına ve ünlü kumarhanesine! Tolstoy, Dostoyevski, Gogol, Turgenyev... Rusların Baden-Baden sevgisi Çar Aleksander'in 1793'te bu yöreli Luise ile evlenmesiyle başlamış ve aralıksız sürmüş. Daha o yüzyılda yeşillerin ortasında köşkler, villalar satın almışlar. Bugün de değişen pek bir şey yok. Özelikle son yirmi yılda Rusya ve kimi eski Demir Perde ülkesinde mantar gibi biten yeni zenginler kazançlarını (!) yurtdışına taşırken Baden-Baden ve çevresine de büyük emlak yatırımları yapmışlar...

Oos ırmağı kıyısındaki küçük kentin yamaçlarını dolduran çoğu tarihi villa çoktan el değiştirmiş, Almanlardan Ruslara geçmiş. Irmak kıyısında yürürken Wolfgang: "Rusların o yıllarda tam 32 tarihi villayı satın aldığı biliniyor", diyor. "Buna tabii sayısız lüks apartman katını da eklemek gerekir."

Şirin Karaormanlar kasabasında mutlaka görülmesi gereken yapı Bühler tepesinden Baden Baden'e bakan dev saray! Koruma altındaki bu tarihi yapı 1914 yılında bir 'Subay Sanatoryumu' olarak inşa edilmişti. 1920-1986 yılları arasında herkese açık bir sanatoryumdu. 1988'den 2010'a kadar da Almanya'nın en lüks ve pahalı oteli olarak zenginlere kapılarını açmıştı! Sahibi ünlü işadamı Dietmar Hopp'un 2010 yılında Ukranyalı oligark İgor Bakai'ye satmasıyla sonu gelmişti! Der Spiegel dergisinin bir zamanlar yazdığına göre 2000 yılına kadar Ukrayna devlet gaz şirketi Naftogaz'ın baş sorumlusu olan Bakai 2004'te Moskova'ya kaçarken yüklü bir serveti de beraberinde götürmüş. Şimdi bu paranın bir kısmının Baden-Baden'deki saray ve villalarda yattığı söyleniyor!

Baden-Baden'deki sarayımsı yapı 2013'de yine el değiştirmiş, bu kez Kazak yatırımcıların kurduğu Bühlerhöhe Castle İnvest Limited Şirketi'nin malı olmuştu. O günlerde basında çıkan haberlere göre bu şirket Baden Baden'de değişik villalara da sahip. Bunlardan biri de 1900 yapımı Stroh villası! Şirketin yetkilisi Timur Kulibajew. Bu kişi 1990-2019 arasında Kazakistan Cumhurbaşkanlığı yapmış olan Nursultan Nazarbayev'in damadı. Yüzlerce milyon Avro değerindeki Bühlerhöhe Oteli 2010'dan bu yana bomboş duruyor!

Ruslar Ortalıkta Görünmüyor

Rusya'nın Ukranya'ya saldırısına kadar Baden-Baden'de adım başında bir Rus'a rastlamak çok olağandı. Tarihi sokaklarda gezinirken, lokantalarda yemek yerken, Café'lerde otururken, Friedrichsbad ve Caralla kaplıcalarının sağlıklı sularında keyiflenirken, kumarhanenin karşısındaki, tezgâhtar kızların Rusça konuştuğu kuyumcu vitrinlerine ağzı açık bakarken, mağazalarında alışveriş yapamadan gezinirken hep onlar karşınıza çıkıyordu... Oos kıyısındaki şirin Karaormanlar kentine kısa süre öncesine kadar Rusya'dan sık sık ünlü opera ve bale sanatçıları da geliyordu. Gösterileri hep kapalı gişeydi! Şimdi Ruslar hâlâ Baden-Baden'de, fakat pek ortada görünmüyorlar!

Bu şirin kente gelip de Alman medya patronu Burda'nın büyük sanat galerisindeki birbirinden ilginç sergileri, Fabergé müzesindeki Çar III. Aleksander döneminden kalma altın, pırlanta ve elmasla süslü mücevher yumurtaları görmeden dönmek doğru olmaz. Buradan Stuttgart'a ne götüreyim diye düşünürken, Wolfgang: "İsviçre çikolatası götür!" deyiveriyor. Bu öneriye karşı çıkılır mı? Ünlü Laederach'ın şubesine uğruyoruz. Bir avuç pralin çikolataya 11 Avro öderken neredeyse utanıyorum. Çünkü önümdeki iki Rus sarışını onun yirmi katını kasaya bırakmıştı!